لامپ ال ای دی مضر است؟

 

مطمئناً تا به حال بارها و بارها درباره ی مزایای لامپ ال ای دی در دنیای روزمره شنیده اید. این مزایا و ویژگی های مطلوب آن قدر مثبت و زیاد هستند که همه جا سخن از آن هاست و معمولاً ایرادی از آن ها گرفته نمی شود. اما در واقعیت آیا لامپ ال ای دی دارای معایب نیست؟ آیا می شود چیزی آنقدر مطلوب باشد که نتوان هیچ ایرادی از آن گرفت؟ جواب این سوأل قطعاً خیر هست، چیزی در دنیا وجود ندارد که بدون ایراد باشد، اما گاهی اوقات آنقدر ویژگی های مطلوب و مزایای یک تکنولوژی بالاست که ایرادات آن به چشم نمی خورد.

تکنولوژی ال ای دی هم از این قاعده مستثنی نیست، و ما در این مطلب قصد داریم تا به معایب لامپ های ال ای دی اشاره کنیم.
 

همچنین شما میتوانید از طریق لینک زیر پادکست مضرات لامپ led را مشاهده کنید.

پادکست مضرات لامپ LED

 

تاریخچه ساخت لامپ و روشنایی:

 

ابتدا نگاهی به تاریخچه ساخت لامپ و روشنایی داریم و رویدادهایی که  از آن زمان تا کنون در این صنعت رخ داده را بررسی می کنیم.

همه می دانیم که برق توسط ادیسون با لامپ رشته ای یا تنگستن شناخته شد. پس اولین تکنولوژی روشنایی استفاده از تنگستن بود.

با عبور جریان برق، تنگستن که دارای رسانایی با مقاومت بالایی است، گرم میشود و نور از خود ساطع می کند. در نتیجه روشنایی می دهد که این در زمان خود بسیار جذاب و پر طرف دار بود. اما مصرف بالای برق، تولید گرمای بیش از حد و از طرفی عمر کوتاه لامپ های رشته ای، امروزه بسیار مورد انتقاد است و کاربرد زیادی در اکثر کشورهای دنیا ندارد، اما در شرایطی باز هم از آن استفاده می شود.

 

 

با گذشت زمان، لامپ های تخلیه الکتریکی هم اختراع شدند. در این لامپ ها معمولاً از گازهای متال هالید و بخار جیوه استفاده میشود. با تخلیه الکتریکی این گاز، روشنایی ساطع می شود که از مقدار بالایی هم برخوردار است و نسبت به روشنایی رشته ای کاربردهای بیشتری دارند.

در لامپ های رشته ای مقدار بهره ی نوری 10 تا 15 لومن بر وات بود، که در این لامپ های به اصطلاح گازی بخار جیوه بین 35 تا 60 و متال هالید بین 75 تا 85 لومن بر وات افزایش یافت. این تکنولوژی نسبت به تکنولوژی قبلی عملکرد بهتری داشته اما ایراداتی هم به آن وارد است.

از جمله ی ایرادات لامپ های تخلیه الکتریکی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مصرف بسیار زیاد انرژی و جریان راه اندازی بالا در تخلیه لامپ ها
• عمر کوتاه آن ها
• ساطع کردن اشعه UV
• طولانی بودن روشن شدن دوباره پس از خاموشی
• و...

 

پس از مدتی این لامپ ها جای خود را به تکنولوژی جدید CFL  دادند که ما ایرانی ها در اصطلاح به عنوان لامپ کم مصرف از آن یاد می کنیم که همگی با آن ها آشنایی داریم. (که از نظر سیمارن چند استفاده از این لامپ ها ممکن است منجر به صدمه زدن به سلامت انسان شود.)

بزرگ ترین ویژگی این نوع روشنایی مصرف بسیار پایین این لامپ ها در مقایسه با تکنولوژی های قبلی بوده و عمر و ماندگاری بیشتری دارد. و بزرگ ترین ایراد آن تشعشع بسیار بالای اشعه UV می باشد که برای سلامتی انسان در بلند مدت بسیار زیان بار است.

 آیا لامپ های CFL سرطان زا هستند؟

در دراز مدت استفاده از لامپ های کم مصرف CFL در محیط زندگی می تواند درصد بالای خطر ابتلا به انواع سرطان ها را افزایش دهد. به همین دلیل امروزه می بینیم که در بعضی از کشورهای جهان مصرف این گونه لامپ ها ممنوع شده است.

 لامپ های ال ای دی:

چشم اندازی کوتاه به صنعت روشنایی و روند پیشرفت تکنولوژی در این صنعت داشتیم قبل از بررسی کامل بحث اصلی در این مطلب که مضرات لامپ ال ای دی است، ابتدا مزایای لامپ ال ای دی را مطرح می کنیم.

مزایای لامپ ال ای دی:

• مصرف انرژی بسیار پایین تر از لامپ های دیگر
• بازده روشنایی بالا
• عمر بالای کاری بیشتر از 50000 ساعت
• توانایی قطع و وصل بدون محدودیت
• توانایی تنظیم شدت روشنایی در این لامپ ها با استفاده از تغییر ولتاژ از روش PWM
• تولید و عوارض اشعه ماورا بنفش در حد صفر
• و...

 

 

معایب لامپ های ال ای دی:

• یکی از معایب لامپ های ال ای دی به صرفه نبودن هزینه تولید آن در واقع بالا بردن بهره ی لومن بر وات در این دهه می باشد که با توجه به پیشرفت این تکنولوژی هر روز تولید این لامپ بسیار اقتصادی تر می شود.
• در محیط های گرم لامپ ال ای دی دچار تغییر کارکرد شده و نسبت به گرمای زیاد واکنش منفی می دهد و منجر به سوختن آن ها در بعضی اوقات می شود که معمولا در ساخت محصولات با کیفیت بالا این عملکرد منفی رو به کاهش است.
• لامپ ای ای دی نیاز به منبع تغذیه یا همان درایور رگوله شده دارند که باید سطح ولتاژ و جریان مشخصی برای تغذیه آن ها به کار برده شود که این امر نسبت به سایر لامپ ها حساسیت این نوع را بالا می برد.
• مهمترین ایراد این نوع روشنایی تأثیر منفی روی بینایی انسان است. نورهای سرد ال ای دی سطوح بالایی از تشعشع نور آبی در خود دارند که در طی زمان می تواند به شبکیه چشم صدمه بزند.
• و چون شبکیه یک بافت بسیار حساس است که چشم را پوشانده و قابل تعویض و یا رشد کردن مجدد نمی باشد و هرگونه تغییر در آن می تواند خطرات جدی در بینایی را به دنبال داشته باشد. پس قرار گرفتن طولانی مدت در معرض این نور می تواند تأثیر مخربی به روی شبکیه چشم را به دنبال داشته باشد.
• همچنین نور آبی مذکور که از لامپ ال ای دی ساطع می شود باعث احتلال ترشح هورمون ملاتونین در بدن می شود و چون هورمون ملاتونین به تنظیم چرخه ی خواب و بیداری کمک می کند، و به دنبال آن اختلال خواب را به همراه دارد.

 

 

نتیجه ی مطلب:

با توجه به مطالب بیان شده در بالا، اگر از دیدگاه مصرف کننده نگاه کنیم می توان نتیجه گرفت که:

مزایای لامپ های ال ای دی برای زندگی در دنیای امروز بسیار پرطرفدار هستند. البته این نورها تأثرات مخربی بر روی بینایی و چرخه ی خواب و بیداری انسان دارند و تنها این نورها شامل لامپ های ال ای دی نیست و نورهای ساطع شده از مانیتورهای ال ای دی و گوشی های همراه را هم شامل می شود.

پیشنهاد می شود از نورهای سرد که دارای دمای رنگ 6000 تا 6500 کلوین  هستند در محیط کار و زندگی کم تر استفاده شود و به جای آن از نورهای نچرال وایت NW با دمای رنگ 3000 تا 4000 کلوین  فاقد طیفی با طول موج آبی مطابق استاندارد بینایی چشم استفاده شود.

و کلام آخر، تا حد امکان از وسایلی که نور ال ای دی دارند حداقل در شب ها و قبل از زمان خواب کمتر استفاده کنید. زندگی زیباتر از دنیای مجازیست، تنها باید بتوان احساسش کرد...